سرود ای ایران …ای مرز پر گهر
۲۷ مهر سالروز خلق سرود جاودانه و حماسي " اي ايران " است. اين ترانه دقيقا در 27 مهرماه سال 1323 در تالار دبستان نظامي تهران متولد شد . شعر اين سرود توسط استاد حسين گل گلاب که استاد دانشگاه تهران بود سروده شد. در اين شصت سال، سرودهاى بسيار ساخته و پرداخته شده است ولى «اى ايران» همه آنها را تحت الشعاع خود قرارداده و همچنان صدرنشين شده است.
نام سرود: اي ايران
آهنگساز: روح‌الله خالقي
شعر: دکتر حسين گل گلاب
توليد: حدود سال‌هاي 23ـ1320 زمان اشغال ايران توسط قواي متفقين
نخستين اجرا: 27 مهر 1323 تالار دبستان نظامي (دانشکده‌ي افسري فعلي)
گل گلاب خود انگيزه سرودن «اى ايران» را مشاهده منظره اى در خيابان مى داند که رگ و پى او را تکان داده است. در سال ،۱۳۲۳ زمان اشغال ايران از سوى متفقين از خيابان هدايت در تهران عبور مى کرده که ديده يک سرباز آمريکائى مشغول کتک زدن يک بقال ايرانى است. -روايت ديگرى از زبان گل گلاب از مشاهده بدرفتارى سربازان آمريکائى با زنان و دختران در خيابان مى گويد- قضيه هرگونه که بوده، آرامش درونى گل گلاب را به هم ريخته و او دقايقى بعد در دفتر انجمن موسيقى ملى- در خيابان هدايت- به ديدار خالقى رفته و ماجرا را بازگفته و او را نيز متأثر ساخته است. نتيجه اين تأثير و تأثر اين بوده که بايد با سرود به جنگ دشمن رفت. دست کم با اين کار مى توانسته اند مردم صبور سر به راه و خاموش را برانگيزانند. چنين نيز شده است. گل گلاب مى گويد اين سرود از همان نخستين اجرا "در تقويت روحيه ايرانيان در آن دوران تأثرانگيز" بسيار کارگر افتاده است. يکي از ويژگيهاي منحصر بفرد اين سرود استفاده از لغات فارسي ميباشد و در آن از هيچ لغت غير فارسي و يا عربي استفاده نشده ! و با لحني دلنشين و عاميانه پيغامي بزرگ را براي تمام اقشار چه کوچک و چه بزرگ ميرساند.
آهنگ اين سرود درآواز دشتي توسط روح الله خالقي خلق شد و با توجه به فضاي حماسي و با بهره گيري از نغمه هاي بختياري اين سرود تنظيم گشت.در اجراي نخست اين سرود با کر خوانده شد ولي در دهه بعدي توسط استاد غلامحسين بنان و نيز اسفنديار قره باغي به صورت تک خواني نيز اجرا گرديد.
متن کامل سرود اي ايران :
اي ايران اي مرز پر گهر
اي خاکت سرچشمه ي هنر
دور از تو انديشه ي بدان
پاينده ماني تو جاودان
اي دشمن ار تو سنگ خاره اي من آهنم
جان من فداي خاک پاک ميهنم
مهر تو چون شد پيشه ام
دور از تو نيست انديشه ام
در راه تو کي ارزشي دارد اين جان ما
پاينده باد خاک ايران ما
سنگ کوهت درّ و گوهر است
خاک دشتت بهتر از زر است
مهرت از دل کي برون کنم
برگو بي مهر تو چون کنم
تا گردش جهان و دور آسمان به پاست
نور ايزدي هميشه رهنماي ماست
مهر تو چون شد پيشه ام
دور از تو نيست انديشه ام
در راه تو کي ارزشي د ارد اين اين جان ما
پاينده باد خاک ايران ما
ايران اي خرّم بهشت من
روشن از تو سرنوشت من
گر بارد آتش به پيکرم
جز مهرت در دل نپرورم
از آب و خاک و مهر تو سرشته شد گلم
مهر اگر برون رود تهي شود دلم
مهر تو چون شد پيشه ام
دور از تو نيست انديشه ام
در راه تو کي ارزشي دارد اين جان ما
پاينده باد خاک ايران ما
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر